Homogene analemmatische zonnewijzer

Homogene analemmatische zonnewijzer, een nieuw type zonnewijzer, ontworpen door Hendrik Hollander

Homogene analemmatische zonnewijzer

Deze zonnewijzer is een uniek instrument.  MSc Hendrik Hollander ontwikkelde deze zonnewijzer toen hij in aanraking kwam met het Tusi-kopel.  Het instrument combineert dit Tusi-koppel met de analemmatische zonnewijzer. Het resultaat is een zonnewijzer met een bewegende datumschijf en een homogene uurverdeling. Hierdoor kunt u de zonnewijzer instellen voor verschillende lengtegraden op aarde. MSc Hendrik Hollander maakt deze instrumenten in opdracht voor verschillende breedtegraden op aarde.

Analemmatische zonnewijzer

Bij het ontwerpen van een analemmatische zonnewijzer ontstaat een ellips. U kunt dit bijvoorbeeld zien op de foto van een levende zonnewijzerplein hieronder. De uurstenen liggen in een ellips rond de steen met de maandaanduidingen.

De levende zonnewijzer van natuursteen bij ISA, the International School of Amsterdam

Levende zonnewijzer ISA

Echter, doordat de middenschijf met maandaanduiding nu beweegt tijdens het instellen van de tijd rekt de ellips uit tot een cirkel.

 

Doordat de cirkel nu een homogene tijdaanduiding heeft kan deze gedraaid worden om te corrigeren voor de tijdzones of de lengtecorrectie. Op de achterkant van de zonnewijzer is hiervoor een verdeling van tijdzones aangebracht.

Homogene zonnewijzers

Wanneer op een zonnewijzer de aanduiding van de uren gelijkmatig verdeeld op een cirkel liggen, wordt dit een homogene zonnewijzer genoemd. Dit type zonnewijzer heeft als voordeel dat deze cirkel met uuraanduiding gedraaid kan worden, bijvoorbeeld om een uur verschil tussen wintertijd en zomertijd te corrigeren of om te corrigeren voor een tijdzone.

Het mechaniek, de Tusi-koppel

Om de middenschijf met de maandaanduiding te realiseren heeft MSc Hendrik Hollander een klein mechaniek in de zonnewijzer geplaatst. Hier ziet u een foto van het principe van dit mechaniek dat bekend staat onder de naam Tusi-koppel.

mechaniek Homogene analemmatische zonnewijzer

 

In het filmpje hieronder ziet u een kleine demonstratie van de homogene analemmatische zonnewijzer

Hier vindt u een beknopte toelichting op de werking.

Hier vindt u een uitgebreide beschrijving van de werking.

Here you find a discription how this sundial works