Kibla kompas

qibla_compass_54

For English – click here

De Kibla

De kibla is de richting van de Kaäba in de heilige moskee in Mekka. Voor moslims bepaalt de kibla de richting van het gebed. In het verleden gebruikten moslims verschillende methoden om de  kibla te bepalen. Naast astrolabia en zonnewijzers is recentelijk een ander instrument gevonden. In 1989 werd bij een veiling van Sotheby een onbekend islamitisch instrument te koop aangeboden. Na diepgaand onderzoek door verschillende onderzoekers van verschillende universiteiten bleek het om een kibla kompas te gaan. Het instrument vertelt de richting naar Mekka en de afstand tot Mekka voor een groot aantal steden over de hele wereld.

De theorie achter het instrument

Samen met een versie van het instrument dat in 1995 is gevonden en een versie die in 2001 is gevonden zijn er momenteel slechts drie van deze instrumenten bekend. Hieronder ziet u één van deze instrumenten.

De Perzische inscripties laten zien dat alle drie de instrumenten in de zeventiende of achttiende eeuw zijn gemaakt in Isfahan (Iran). De wiskundige projectiemethode die is toegepast wordt retro-azimutale projectie genoemd. Deze wiskundige techniek is sinds 1968 bekend in de moderne vakliteratuur. Het is echter aannemelijk dat de techniek al in 1017 na Christus bekend was bij de wiskundige al-Biruni tijdens de islamitische gouden eeuw.

Een moderne versie van het instrument

MSc Hendrik Hollander heeft een moderne versie van dit kibla kompas ontwikkeld. De wiskundige achtergrond van deze moderne versie en het originele instrument is hetzelfde. Ook is de uitstraling zeer vergelijkbaar. De moderne versie is echter in het Engels. Hieronder ziet u de voorkant van dit moderne Kibla kompas.

Onder andere zijn de windstreken zijn gekalligrafeerd op de voorzijde van het kompas. De liniaal geeft de afstand tot Mekka aan en ook de richting naar Mekka aan.

De steden op het kibla kompas van messing

Meer dan 70 steden over de wereld zijn aanwezig op dit moderne kibla kompas. De keuze van deze steden is gebaseerd op de originele versie. Op de achterkant van het kompas zijn alle namen gegraveerd van de steden die op het kibla kompas aanwezig zijn. Sommige namen van steden zijn afgekort. Deze afkorting is ook gegraveerd op de achterzijde.

 

Gebruiksaanwijzing

Het kibla kompas geeft de richting naar Mekka aan in graden oost of west vanuit het noorden. Ook wordt de richting weergegeven in graden oost of west vanuit het zuiden.
De afstand van een stad tot Mekka wordt weergegeven in kilometer.

Stap 1: Kies een stad op de voorkant van het kibla kompas. Bijvoorbeeld Bengaluru.

Stap 2: Plaats de liniaal over de stad van uw keuze en lees de afstand tot Mekka af op de liniaal. In dit voorbeeld leest u ongeveer 4100km af, dus Mekka ligt ongeveer 4100km van Bengaluru.

Overtuig u ervan dat u de rand van de liniaal gebruikt die hieronder blauw is aangegeven.

Stap 3: Kijk naar de andere kant van de liniaal. Hier vindt u de richting naar Mekka voor de stad van uw keuze.

Voor Bengaluru vindt u in dit voorbeeld 71,5 graden ten westen van het noorden.
Dit is hetzelfde als 288,5 graden vanuit het noorden, over het oosten.

De Kibla voor elke locatie

Op het kibla kompas zijn de lengtegraden en breedtegraden aangegeven van de wereld. Hierdoor kunt u ook voor steden die niet direct op het kompas gegraveerd zijn toch de kibla bepalen.

Geheel in geschenkdoos

De grootte van kibla kompas is 18 cm diameter. Het is zeer gedetailleerd gegraveerd in 4 mm messing. Het wordt in een speciale doos op maat geleverd.

De prijs van het kibla kompas vindt u hier

U kunt contact opnemen met MSc Hendrik Hollander, hij maakte dit instrument.

MSc Hendrik Hollander maakt ook astrolabia per stuk, klik hier.